جمعه هشتم ذي‌الحجّة سال دهم هجري قمري، 19 اسفند سال دهم هجري شمسي، هشتم مارس 632 ميلادي

امروز روز تَرْويه است. ترويه به معناي ذخيره كردن آب است و چون بايد براي توقّف در عرفات و بيتوته در مشعرالحرام و نيز اعمال خاصّ مِنا، حجّاج به فكر ذخيرة آب باشند، به آن “يوم الترويه” گفته‌اند.

مكّه همچنان پذيراي ميهمان عزيز خويش است و ميهمان بزرگ در بيم و انديشة رسالتي كه برگردن دارد؛ از سويي بايد كه اعمال حج را مو به مو به انجام رساند و مسلمانان را با مناسك حج آشنا كند و از سويي ديگر، به بزرگ ترين و حسّاس‌ترين تكليف خود در اين سفر جامة عمل بپوشاند.

دومين روز اقامت پيامبر صلي‌الله عليه و آله در مكّه قبل از عزيمت به عرفات است. اميرالمومنين عليه السلام نيز به مكّه آمده و از اعمال طواف و نماز و سعي فارغ شده‌اند.

سه شنبه پنجم ذي‌الحجّة سال 10 هجري قمري، 16 اسفند ماه سال دهم هجري شمسي، پنجم مارس سال 632 ميلادي

كاروان رسول رحمت در نزديكي مكّه است و تا رسيدن به حرم، راهي نمانده است. اميرالمومنين عليه‌السلام-كه براي ديدار پيامبر صلي‌الله عليه و آله بي‌تاب است.

دوشنبه چهارم ذي‌الحجّة سال دهم هجري قمري، 15 اسفند سال دهم هجري شمسي، چهارم مارس 632 ميلادي

امروز، كاروان پيامبر صلي‌الله عليه و آله به “مَرُّالظَّهْران” رسيد و تا شب، در آن جا توقّف كرد. آن گاه كاروانيان شبانه به سوي “سَرِف” حركت كردند و به جايي رسيدند كه منزل بعد از آن مكّه معظَّمه بود.

يك‌شنبه سوم ذي‌الحجّة سال دهم هجري قمري، 14 اسفند ماه سال دهم هجري شمسي، سوم مارس 632 ميلادي

در نهمين روز سفر حجّه الوِداع، كاروان عظيم پيامبر صلي الله عليه و آله به “عُسفان” رسيد.

شنبه دوم ذي‌الحجّة سال دهم هجري قمري، 13 اسفند ماه سال دهم هجري شمسي، دوم مارس سال 632 ميلادي

در هشتمين روز، كاروان حجّه الوِداع به “قُدَيد” رسيده است. در اين جا توقّف مي‌كنند. اميرالمومنين علي‌ عليه السلام و همراهان او- كه به فرمان پيامبر صلي الله عليه و آله براي دعوت به حق و جمع‌آوري زكات و جِزْيه به نجران و يمن رفته‌اند- هم اينك با سپاهيان خود به سمت مكّه ره مي‌سپارند.

جمعه اوّل ذي‌الحجّة سال دهم هجري قمري، 12 اسفند سال دهم هجري شمسي، اوّل مارس سال 632 ميلادي
در هفتمين روز از طيّ مسير مدينه تا مكّه، كاروانيان با عبور از “جُحفه” و “غديرخم” عازم “قُدَيد” مي‌شوند. “جحفه” در 156 كيلو متري مكّه، ميقاتِ كساني است كه از مسير شام و مصر به مكّه مشرف مي‌شوند. (امروزه هم وطنان ايراني ما نيز- در صورتي كه در برنامه حجّ آن‌ها، تشرّف به مكّه پيش از زيارت مدينه باشد- از اين ميقات احرام مي‌بندند.) تقريبا در سه كيلومتري اين محل به طرف مكّه، غديرخم قرار دارد كه آب گيري با صفا در خود دارد و درختاني كهن سال بر آن سايه انداخته‌اند.

پنج‌شنبه 30 ذي‌القعدة سال دهم هجري قمري، 11اسفند سال دهم هجري شمسي، 28 فوريه سال 632 ميلادي


امروز، آخرين روز از ماه ذي‌القعده است و كاروان حج در طيّ مسير از مدينه‌ النّبي تا مكّه به محلي بنام “أبواء” مي‌رسد. اين ديار براي پيامبر خدا صلي الله عليه و آله، خاطرات تلخي را به ياد مي‌آورد. حدود پنجاه و هفت سال پيش- آن گاه كه فرزند يتيم عبدالله عليه السلام همراه با مادر جوان خويش آمنه عليها السلام، از زيارت قبر پدر در يثرب باز مي‌گشتند- در همين محل بود كه ديدگان اشكبار او، پرواز مادر را به نظاره نشست و در موقعيّتي كه تنها شش بهار از عمر پيامبرِ فرداها سپري شده بود، زخم فِراق مادر نيز در جان او نشست.

چهارشنبه 29 ذي‌القعدة سال دهم هجري قمري، 10 اسفند سال دهم هجري شمسي، 27 فوريه سال 632 ميلادي

كاروان عظيم پيامبر صلي‌الله عليه و آله در پنجمين روز از سفر خود به “سُقيا” رسيده است. اينك پيامبر تمامي اهل مدينه را- جز آنان كه به دليل بيماري نتوانسته‌اند همراهي كنند- در قافلة خود به همراه دارد.