وظیفه منتظران‏

خوب است بدانیم كه امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) شدیدا به شیعیان خود عشق مى‏ ورزد؛ بلكه علاقه آن حضرت به شیعیان و دوستانشان خیلى بیشتر از علاقه‏ اى است كه ما نسبت به آن حضرت داریم. ایشان همواره براى شیعیان خود دعا مى‏ كنند. از آن حضرت نقل شده است: «اِنّا غَیْرُ مُهَمِلینَ لِمُراعاتِكُمْ وَلاناسینَ لِذِكْرِكُمْ» ؛ بحارالانوار: ج 53، ص 174. ما هرگز در رعایت احوال شما كوتاهى نمى‏ كنیم و شما را از یاد نمى‏ بریم».

آن چه بر ما بایسته است، جلب رضایت آن بزرگ وار است. پیوستگى با او، یعنى، مطیع او بودن. آن چه در روایات زیاد سفارش شده، انتظار فرج است. ما باید ارتباط معنوى خود را با امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) با عمل به دستورات آن حضرت و انتظار فرج به معناى واقعى ثابت و مستدام نگه داریم. از این‏ رو بسیار به جا است كه خصوصیات منتظر واقعى حضرت مهدى(عجل الله تعالی فرجه) را بدانیم و سپس آن را در خود عملى كنیم.

رسول خدا صلى الله علیه وآله فرمود: «اَفْضَلُ العِبادَةِ اِنْتِظارُ الفَرَجِ»؛ فرائد السمطین، ج 2، ص 334، چاپ جدید. برترین عبادات، انتظار ظهور و فرج است.

وظیفه منتظر امام زمان‏ علیه السلام این است كه مانند یك منتظر واقعى زندگى كند. وقتى انسان حقیقتا منتظر كسى باشد، تمام رفتار و سكناتش نشان از منتظر بودن او دارد. به عنوان مثال اگر منتظر میهمان باشد، حتما خانه را تمیز و مرتب و وسایل پذیرایى را آماده مى‏ نماید و با لباس مرتب و چهره‏ اى شاداب در انتظار مى‏ ماند. چنین كسى مى‏ تواند ادعا كند كه منتظر میهمان است. اما كسى كه نه خانه را مرتب كرده و نه وسایل پذیرایى را آماده نموده و نه لباس مرتب و تمیزى پوشیده و نه اصلا به فكر میهمان است؛ اگر ادعا كند كه در انتظار میهمان بوده، همه او را ریشخند خواهند كرد و بر گزافه‏ گویى او خواهند خندید!

لاف عشق و گله از یار زهى لاف دروغ عشق بازان چنین مستحق هجرانند

بنابراین، انتظار قبل از آن كه از ادعاى انسان فهمیده شود، از رفتار و كردار او فهمیده مى‏ شود. نمى‏ توان هر كسى را كه ادعاى دوستى و ولایت امام زمان را دارد، در شمار دوستان و منتظران او قلمداد نمود! آرى «مشك آن است كه خود ببوید نه آن كه عطار بگوید».

با چنین توضیحى، روشن است كه منتظر واقعى امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) باید رفتارش به گونه‏ اى باشد كه هر لحظه منتظر ظهور امام زمان‏ علیه السلام باشد، یعنى، در هر لحظه كه این خبر را به او بدهند، خوشحال شود و آماده یارى آن حضرت باشد و با مال و جان خویش جهاد كند و خود را در راه آن حضرت فدا نماید. منتظر واقعى، اهل گناه و دل بستگى به دنیا نیست؛ چرا كه چنین كسى نمى‏ تواند از وابستگى‏ ها، دل بستگى‏ ها و آلودگى‏ ها دست بردارد و آماده به خدمت در جهت اهداف مقدس امام زمان‏ علیه السلام باشد.

با توجه به نكات ذكر شده مى‏ توان بعضى از وظایف منتظران امام زمان‏ علیه السلام را چنین ذكر كرد:

1. معرفت:

اولین شرط انتظار معرفت است؛ تا انسان میهمان خود را نشناسد و از خصوصیات خوب او مطلع نباشد، منتظر او نخواهد شد. تنها هنگامى انسان در انتظار كسى مى‏ نشیند كه او را خوب بشناسد، اما اگر انسان كسى را نشناسد و بداند كه آن شخص خواهد آمد، برایش اهمیتى نخواهد داشت و منتظر او نخواهد ماند. در مورد انتظار امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) هم چنین است. كسانى كه آن حضرت را نمى‏ شناسند (مانند كفار و یا اهل ادیان دیگر)، هرگز انتظار او را نمى‏ كشند؛ اما كسانى كه او را مى‏ شناسند و ارزش و مقام او را مى‏ دانند، منتظر او مى‏ مانند.

كسانى كه امام زمان را نمى‏ شناسند - اگر چه به ظاهر مسلمان باشند - چنان چه در این حال بمیرند در حال جاهلیت از دنیا رفته‏ اند؛ چنان‏ كه پیامبر اكرم‏ صلى الله علیه و آله‏ فرمود: «مَنْ ماتَ وَ لَمْ یَعْرِفْ اِمامَ زَمانِهِ ماتَ میتَةَ الْجاهِلِیَّةِ» ؛ بحارالانوار: ج 32، ص 331. «هر كس بمیرد و امام زمانش را نشناسد به مردن جاهلیت از دنیا رفته است».

بنابراین اولین شرط انتظار، ایجاد معرفت در مورد امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) است و طبیعى است كه هر مقدار معرفت انسان نسبت به آن حضرت بیشتر باشد، ارزش او را بیشتر درك كرده و به عظمت او بیش از پیش پى خواهد برد و بیشتر تشنه وجود آن حضرت خواهد شد. در حالى كه افراد جاهل و نا آگاه به ارزش آن حضرت، هرگز احساس تشنگى و عطش نسبت به وجود مقدس ایشان نخواهند داشت و بدین جهت از زمره منتظران بیرون هستند!

وصل خورشید به شب پره اعمى نرسد كه در این آینه صاحب‏نظران حیرانند



شناخت امام زما ن‏ علیه السلام دو گونه است:

1. شناخت تاریخى وجود آن حضرت؛ مانند این كه او امام دوازدهم است و تاریخ ولادتش در چه سالى است و مانند آن.

2. شناخت مقام نورانیت آن حضرت؛ كه این شناخت كار هر كسى نیست و ظرفیت و لیاقت زیادى مى‏ خواهد. در حقیقت، اصحاب خاص امام زمان‏ علیه السلام كسانى‏ اند كه آن حضرت را به مقام نورانیت شناخته‏ اند.

براى آگاهى از مقام عظیم امامت خواندن زیارت جامعه كبیره و تامل در معانى عمیق آن توصیه مى‏ شود.

هم چنین خواندن كتب معتبرى كه در مورد امام زمان‏ علیه السلام نوشته شده است مى‏ تواند انسان را تا حدى به مقام و عظمت آن حضرت آشنا سازد.

2. محبت به امام زمان‏ علیه السلام‏

وظیفه دیگرى كه منتظران آن حضرت دارند این است كه باید دوستى و محبت امام عصر(عجل الله تعالی فرجه) را در خود ایجاد كنند و آن را افزایش دهند. بدیهى است تا انسان از میهمان خویش خوشش نیاید و نسبت به او محبت نداشته باشد - هر چند هم كه او رابشناسد - نمى‏ تواند واقعا منتظر آمدن او باشد؛ اگر انسان از میهمان خود بدش بیاید، چگونه مى‏ تواند منتظر قدم او باشد و خود را براى پذیرایى از او آماده كند. پس تا محبت به امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) در وجود كسى شكل نگرفته و شعله‏ ور نشده باشد، او نمى‏ تواند به وظایف منتظران واقعى عمل نماید. محبت به امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) وظیفه‏ اى است كه پیامبر اكرم‏ صلى الله علیه وآله نیز به دستور خدا از ما خواسته است؛ آن جا كه در قرآن كریم مى‏ فرماید: «قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبى‏»؛ سوره شورى: آیه 23.

3. ایجاد سنخیت با امام زمان ‏علیه السلام‏

منتظران واقعى وضعیت روحى و فكرى و عملى خود را به گونه‏ اى سامان مى‏ دهند كه سنخیت كاملى با امام زمان‏ علیه السلام داشته باشند. آیا مى‏ توان منتظر قدوم كسى بود؛ ولى با او مشابهت و سنخیت نداشت؟ آیا مى‏ توان محبت كسى را داشت، اما با او هیچ سنخیت و مشابهتى نداشت؟ ایجاد سنخیت با امام زمان از طریق تقویت ایمان و تقوا و فضایل اخلاقى و درجات معنوى حاصل مى‏ شود. تنها در این صورت است كه مى‏ توان ادعاى محبت به آن حضرت را داشت. در صورتى كه انسان رفتارش مطابق میل امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) باشد، شعله محبت او در دلش زبانه خواهد كشید و عشق آن حضرت او را به فریاد خواهد آورد و دورى‏ اش را بر او سخت و ناگوار خواهد ساخت.

طبیعى است كه هر چقدر سنخیت با ولى عصر(عجل الله تعالی فرجه) بیشتر باشد، محبت آن حضرت به انسان بیشتر خواهد شد و محبت انسان نیز به آن حضرت افزون‏ تر خواهد گشت. پس منتظر واقعى باید سعى كند تمام وظایف دینى و احكام الهى را انجام دهد.

4. ارتباط با منتظران دیگر

منتظر امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) مى‏ داند كه برنامه آن حضرت یك برنامه جهانى است و باید یاوران زیادى داشته باشد تا حركتش پیروز شود. بنابراین به فكر گسترش یاران و منتظران آن حضرت بوده و با ارتباط با آن ها، به تقویت روحیات ایمانى خود و دیگران خواهد پرداخت تا بر اساس دستور قرآنى «تَعاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَ التَّقْوى‏» {A؛ V}سوره مائده‏{V به كمك مومنان منتظر، خود را آماده ظهور حضرت نماید.

5. دعا براى تسریع در ظهور امام زمان‏ علیه السلام

منتظر واقعى هر لحظه انتظار محبوب را مى‏ كشد و از خدا مى‏ خواهد كه هر چه زودتر او را برساند. بنابراین دعاى فراوان براى فرج آن حضرت از وظایف همیشگى منتظران حضرتش مى‏ باشد. دعا براى تسریع در فرج امام زمان(عجل الله تعالی فرجه)، به وسیله آن حضرت نیز توصیه شده است.

6. دادن صدقه‏

براى سلامتى آن عزیز و یا هدیه نمودن ثواب‏ هایى به حضرت مهدى(عجل الله تعالی فرجه)، كه خود، موجب قبولى هر چه بیشتر اعمال است.

7. امیدوارى

بر قیام و انقلاب آن یوسف زهرا علیها السلام و امید دادن به دیگران.

8. ایجاد آمادگى دایم رزمى براى ظهور حضرت

چنان‏ كه در روایت آمده است:«لیعدن احدكم لخروج القائم و لو سهما» ؛ بحارالانوار، ج 52، ص 366، ح 146. هر یك از شما براى قیام قایم(عجل الله تعالی فرجه) باید آماده گردد هر چند با تهیه یك تیر باشد.

از این رو شركت در بسیج یكى از وظایف منتظران است.

9. محزون بودن‏ به علت محروم بودن از زیارت آن وجود مبارك؛

«عزیز على ان ارى الخلق و لاترى و لا اسمع لك حسیسا و لا نجوى...» ؛ دعاى ندبه. بر من گران است كه خلق را ببینم و تو دیده نشوى و سخن آشكار و پنهان تو را نشنوم.

انتظار فرج یعنى:

الف. معرفت امام معصوم و عادل و پیشواى‏ فضیلت؛

ب. ایمان به امامت و قیادت رهبرى الهى و عدالت پیشه؛

ج. عشق به عدالت وارزش‏ هاى انسانى؛

ه. امید به آینده‏ اى روشن و نوید بخش؛

ك. تلاش براى برقرارى حكومتى عدل پیشه و عدل گستر؛

ح. رعایت موازین و قوانین دینى و اخلاقى؛

خ. داشتن روحیه تعهد و مسولیت‏ پذیرى.

این انتظار فرج است كه بهترین اعمال و بهترین عبادت است و چنین منتظرى، مقامى عالى دارد و هر گاه در زمان غیبت از دنیا برود، به منزله كسانى است كه پس از ظهور حضرت حجت(عجل الله تعالی فرجه) زنده و تحت فرمان او در راه خدا جهاد مى‏ كنند. بحارالانوار: ج‏52 ص 125؛ ره‏ توشه راهیان نور، دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم چاپ اول تیرماه 1374 ص‏190-193 با تصرف.


یادآورى مهم:

درست است كه وظیفه ما تلاش براى ملاقات با امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) نیست و حتى بنا بر نظر بعضى از بزرگان، تحقق این مساله خیلى بعید و نادر است و اگر هم ممكن باشد، براى امثال مقدس اردبیلى و علامه حلّى قابل تصور است؛ نه انسان هاى عادى هر چند مومن و خوب. ولی بحث ملاقات، نباید با بحث ارتباط اشتباه شود؛ زیرا وظیفه ما ایجاد ارتباط با امام عصر(عجل الله تعالی فرجه) است. منتظر امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) وقتى موفق به زیارت آن حضرت نمى‏ شود، از طریق خواندن دعاى ندبه، زیارت آل یاسین، دعاى عهد، نماز امام زمان و نیز از طریق رفتن به مسجد جمكران، ارتباط خود را با آن حضرت حفظ مى‏ نماید و براى گره گشایى مادى و معنوى از ایشان به عنوان واسطه فیض الهى درخواست مى‏ كند و خود را در محضر ایشان مى‏ بیند.

منبع سایت تبیان