شيخ مصلح الدين سعدى شيرازى (م690ق) درباره حضرت امیرالمومنین علیه السلام گفته است:

جوانمرد اگر راست خواهى ولى است
كرم پيشه شاه مردان على است(1)

سعدى در اين بيت از اميرمومنان(علیه السلام) با نام "ولى" ياد مى كند. او در ضمن قصيده اى حضرتش را "سردار اتقيا"، "معصوم مرتضى" و… مى نامد:

كس را چه زور و زهره كه وصف على كند
جبّار در مناقب او گفته: "هل اتى…"

ديباچهّ مروّت وسلطان معرفت
لشكركش فتوّت و سردار اتقيا

فردا كه هر كسى به شفيعى زنند دست
ماييم و دست و دامن معصوم مرتضى(2)

مرحوم قاضى نور اللّه شوشترى از كتاب "خلاصة المناقب" مولانا نورالدين جعفر بدخشى قصيده اى از قصايد سعدى را نقل مى كند كه در ضمن آن سعدى گويد:
به آن روزى كه وحى آمد نبى را
كه از پالان اشتر ساخت منبر

كه بعد از مصطفى در كلّ عالم
نَبُدْ فاضل تر و بهتر ز حيدر

پس از احمد امام حق على دان
كه بود او نفس معصوم مطهّر(3)


1. كليات سعدى، تصحيح فروغى، كتابفروشى علمى، بى تا، ص273
2. همان، ص429ـ430
3. مجالس المؤمنين، نوراللّه شوشترى، تهران، كتابفروشى اسلاميه، 1354ش، ج2، ص118