بر اساس روایات مشهور امام حسن عسکری علیه السلام پس از 28 سال عمر با برکت در هشتم ربیع الاول سال 260هجری قمری در شهر سامرا به دست معتمد عباسی مسموم و به شهادت رسیدند(1). فضائل اخلاقی و کمالات معنوی آن بزرگوار موجب شده بود نه تنها شیعیان و پیروان ان حضرت بلکه عموم مسلمانان و حتی دشمنان ایشان نیز به عظمت ایشان اعتراف نمایند.

از جمله احمد بن عبیدالله خاقان که دشمنی شدیدی با خاندان پیامبر داشت نقل شده است که می گفت درباره امام حسن عسکری ع از هر کس از منشیان و مردم پرسش می کردند همه به نیکی از او یاد می کردند از آن پس اهمیت ایشان نزد من فزونی یافت زیرا که دوست و دشمن درباره اش سخن نیکو می گفتند (2).

از آنجا که خلفای عباسی و کارگزاران حکومت آنها شنیده بودند که امامان 12 نفرند و آخرین آنان پس از غیبت طولانی با ظهورش بساط ستمگران را برمی چینند و به حکومت های باطل پایان می دهد، سخت نگران بودند و به شدت همه امور امام حسن عسکری ع را زیر نظر داشتند. تا جاییکه آن امام معصوم را چندین بار زندانی کردند و سرانجام معتمد عباسی که از توجه روز افزون مردم به امام ع شدیدا نگران شده بود و زندانی کردن امام هم اثری در این باره نداشت. تصمیم به قتل آن بزرگوار گرفت و در نهایت آن امام مظلوم را با زهر مسموم کرد و به شهادت رساند. وقتی مردم سامرا از شهادت امام آگاه شدند بازارها را بستند و کنار منزل آن حضرت جمع شدند و صدای شیون و گریه آنها از هر سو به گوش می رسید(3).

امام زمان ع پدر گرامیشان را غسل دادند و بعد از آن که ایشان را کفن کردند برای اقامه نماز تشریف آوردند. پیش تر جعفر برادر امام از امام حسن عسکری علیه السلام جلو رفته بود و می خواست بر بدن مبارک آن حضرت نماز بخواند. همین که خواست تکبیر بگوید امام زمان ع درحالی که طفلی 5 ساله بودند، ردای او را کشیدند و فرمودند ای عمو من برای نماز بر پدرم شایسته ترم. لذا جعفر عقب آمد و امام زمان ع نماز خواندند و سپس ایشان را نزدیک قبر مطهر امام هادی ع به خاک سپردند. در این هنگام جعفر فورا به نزد معتمد عباسی رفت و این واقعه را برای او نقل کرد و معتمد دستور داد تا همه جا را برای یافتن حضرت جستجو کند اما آنها اثری از امام نیافتند.(4)


-------------------------------------------
منابع:
1- الارشاد جلد 2 ص 313، بحارالانوار ج 95 ص 356،
2- اصول کافی ج 1 ص 503
3- اکمال الدین ج 1 ص 43، بحارالانوار ج 50 ص 328
4- وقایع الایام ص 221