وی بعد از واثق در سال 232 هجری قمری به خلافت نشست. در ایام او لهو و لعب و طرب، مخصوصا در مجلس او بسیار شد. او مردی خبیث بود و به فرموده امیرالمومنین علیه السلام کافرترین آل عباس به شمار می رفت. عمرو بن فرج را والی مدینه و مکه کرد و او به مردم دستور داد که کسی به آل ابی طالب احسان و نیکی نکند و اگر کسی کوچک ترین احسانی کند سخت عقوبت خواهد شد. لذا کار برای علویان تنگ شد تا جایی که لباس های زنان علویه کهنه و پاره شده بود، پیراهن سالمی را برای نماز به نوبت می پوشیدند ، نخ ریسی می کردند تا این که متوکل به درک واصل شد.

از اعمال زشت و پست متوکل این بود که همیشه و همه جا از امیرالمومنین علیه السلام به بدی یاد می کرد و به آن حضرت جسارت می نمود. او 17 بار قبر مبارک حضرت سیدالشهدا علیه السلام را خراب کرد ولی دوباره بنا شد. متوکل در راه زیارت آن حضرت دست و پا قطع می کرد و زوار را می کشت. به خاطر جسارت هایی که متوکل در مجلسی به امیر مومنان علیه السلام کرد، منتصر پسرش در شب چهارشنبه سوم ماه شوال سال 247 هجری قمری چند نفر از غلامان خاص پدر را مامور کشتن وی کرد و آن ها در حالی که متوکل مشغول شرب خمر بود، خونش را ریخته و متوکل به درک واصل شد. در همان روز مردم با منتصر در قصر معروف جعفری بیعت کردند. وی مردی رئوف و مهربان با اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم بود و برعکس پدر به آل ابی طالب احسان می کرد و به هیچ وجه متعرض ایشان نمی گشت. او زیارت امام حسین علیه السلام را آزاد کرد و مانع احدی نشد و دستور داد تا فدک را به اولاد امام حسن علیه السلام و امام حسین علیه السلام رد کنند و اوقاف آل ابی طالب را آزاد کرد و دستور داد کسی متعرض شیعیان حضرت نشود. هم چنین برای علویان مدینه اموالی فرستاد تا در میانشان تقسیم شود. او در روز 25 ربیع الاول سال 248 بیمار شد و در پنجم ربیع الثانی هنگام عصر درگذشت و مدت خلافتش 6 ماه بود. گفته شده او را با زهری که در شاخ حجامت ریخته بودند مسموم کردند.(2)


---------------------

منابع:

1-توضیح المقاصد،ص26. تتمه النتهی،ص322.
2- فیض العلام،ص65. تاریخ خلفاء،ص357.